inleiding:

Haarlem viert de Dag van de Architectuur op zaterdag 20 juni. Dan organiseert het ABC onder de titel OPGEWEKT HAARLEM tal van activiteiten. De titel is een knipoog naar drie thema’s die op deze dag aan de orde komen. Zo zijn er rondleidingen door bijzondere gebouwen die het afgelopen jaar zijn opgeleverd en daarmee de stad hebben verblijd. Het tweede thema waar speciale aandacht voor is, is leegstand. Hierbij gaat het om openstellingen van panden die weer tot leven zijn gewekt met een tijdelijke of nieuwe bestemming of waarbij dat nodig moet gebeuren! Het derde thema dat het ABC met OPGEWEKT belicht betreft inspirerende ‘bottom up’ initiatieven die de stad letterlijk en figuurlijk energie geven. Zo wordt met presentaties getoond hoe zonnepanelen energie opwekken voor panden en buurten. En een bijzondere performance laat zien hoe met en door energie van jongeren de leefbaarheid van een buurt vergroot en verbetert! Maar er wordt bijvoorbeeld ook door de dag heen ‘gedicht’, gemusiceerd en het Escapespel kan gespeeld! Veel te doen dus. Zie hieronder het uitgebreide programma!

wijzingingen/aanvullingen t.o.v. gedrukte programma:
- tijden voor het spel in ESCAPEROOM aan de Raaks (hortusplein 4) zijn verruimd en nu van 1200 tot 1500 uur. Loop gerust langs en laat je verleiden mee te doen!
- de rondleiding in het Bosch-gebouw wordt gegeven door Jaap Mittelhaeuser (architect bij Bureau Kroner) i.p.v. Mark Graafland.
- De rondleiding van Heren 5 architecten door Huis van Hendrik wordt gegeven door Jan Klomp en Sjuul Cluitmans (met een C).
- De presentatie in het ABC van Wie maakt Haarlem om 16.20 uur wordt gegeven door initiatiefnemer Arjan Luiten maar hij is geen directeur connect people
- Violiste Suzanne Groot gaat wellicht nog op meer plekken spelen dan alleen om 1300 uur in het pand van Hensen Bedrijfskleding

Programma

09.00-9.45 uur
Opwekkende Taoïstische Tai-Chi op gras
Demonstratie en openbare les
adres: tuin Provinciehuis, ingang Dreef 3

Begin deze Dag van de Architectuur opgewekt goed en kom om 9.00 uur naar de binnentuin achter de nieuwe vleugel van het Provinciehuis. Daar geeft de Taoïstische Tai Chi Vereniging Nederland (afd. West) een demonstratie en openbare les. Deze vorm van Tai Chi, waarvan de Master Moy, de grondlegger is, is specifiek gericht op het bevorderen van gezondheid en vitaliteit. Taoïstische Tai Chi is een manier om de gezondheid te verbeteren en is geschikt voor iedereen, ongeacht leeftijd of lichamelijke conditie. Het is niet competitief en het is ook geen techniek voor een vechtkunst. Wereldwijd ervaren duizenden mensen op 500 locaties in 28 landen de gezondheidsvoordelen van het beoefenen van Taoïstische Tai Chi. Dus kom en doe opgewekt mee!

10.00 uur
Aftrap Dag van de Architectuur Haarlem
Nieuwe vleugel Provinciehuis
adres: Dreef 3
09.30-10.00 uur: ontvangst met koffie / thee
10.00 uur: Welkom door Gabriël Verheggen, directeur ABC
10.05 uur: Opening door Cees Loggen, gedeputeerde Water, Provincie Noord-Holland
 

10.15-11.00 uur
Nieuwe vleugel Provinciehuis
Toelichting en rondleiding
adres: Dreef 3

Provincie Noord-Holland werkt toe naar vernieuwende gebouwen die passen bij hun manier van werken en passen in de omgeving. De geformuleerde termen die daarbij horen zijn: mooi, transparant, functioneel en groen. Paviljoen Welgelegen aan de Dreef, waar het provinciale bestuur kantoor houdt, is al in 2008 gerenoveerd. In 2014 zijn de twee naastgelegen gebouwen, de Dokterswoning en Gebouw A aangepakt. Het nieuwe ontwerp daarvoor is van het voormalig architectenbureau Claus en Kaan architecten. Uitgangspunt van het ontwerp was het behoud en de versterking van de ‘volop aan¬wezige allure’ en het ‘mooie groene karakter’. De toelichting over deze bijzondere vleugel wordt gegeven door architect Jaap Gräber.

11.00-12.30 uur
Brugwachtershuisje open
Openstelling en toelichting
adres: Spaarne 7

Het nieuwe brugwachtershuisje bij de Melkbrug aan het Spaarne staat er! Het gebouw¬tje is tot stand gekomen na een ontwerpwedstrijd waarbij het publiek in het ABC kon stemmen. Het ontwerp met de meeste stemmen was van architect Marjolein van Eig. Haar ontwerp is nu gerealiseerd en het publiek krijgt op deze Dag van de Architectuur gele¬genheid om met eigen ogen te zien hoe het van buiten en binnen is geworden! De toelichting wordt gegeven door Marjolein van Eig.

11.00-13.00 uur
Zijlpoort in gebruik
Toelichting en rondleidingen
11.15-12.00 uur en 12.15-13.00 uur (max. 20 personen per groep)
adres: Gedempte Oude Gracht

Op de hoek van de Raaks en de Gedempte Oude Gracht bevindt zich gebouw Zijlpoort, van ouds¬her het hoofdpostkantoor. Het monumentale gebouw (1920) werd ontworpen door de architect J. Crouwel en is een voorbeeld van de strakke variant van de Amsterdamse School. Het pand is grondig verbouwd, uitgebreid en heeft een nieuwe bestemming gekregen. Gebouw Zijlpoort doet nu dienst als stadskantoor van de gemeente Haarlem. Het gebouw kenmerkt zich door een grote centrale hal, bedrijfsrestaurant, kantoor- en vergaderruimten. De verschillende gebouwdelen zijn aan elkaar geregen door een transparante zone met corridors, vides en trap¬pen. De rondleidingen worden gegeven door Max van Aerschot, architect en stadsbouwmeester.

12.00-14.00 uur
Garenkokerskinderen maken geschiedenis in Seinwezen
Kinderworkshop
adres: Kinderhuissingel 1
Let op: aanmelden bij het Seinwezen noodzakelijk! 023 531 7118

Wie zijn de ‘garenkokers’? Waar wonen zij? Wat eten zij? Waar spelen zij? Maar ook: Wat maken zij? In deze workshop verkennen en verbeelden de Garenkokerskinderen hun buurt op creatieve wijze. Kinderen gaan in gebouw Het Seinwezen hun eigen verhalen vertellen over het Garenkokerskwartier en maken samen met elkaar een 3D-kaart van de wijk. Ter inspira¬tie is er ook nog een deel van een ABC-expositie over deze buurt te zien. Dus ook wanneer je niet in het Garenkokerskwartier woont kan je gewoon mee doen met deze workshop! Meld je daarom gauw aan bij Het Seinwezen: tel. 023 531 7118 (en o ja, de deelname is gratis maar wanneer je komt, neem dan wel zelf een paar boterhammen en iets te drinken mee!).

12.00-14.00 uur
Nieuw leven in Lieven de Keyschool: CIRCUS HAKIM en Moestuin Permacultuur
Openstelling en toelichtingen
adres: Korte Verspronckweg 7-9

Schoolgebouw Lieven de Key is na een periode van leegstand weer tot leven gewekt door onder meer de vestiging van Circus Hakim in dit pand. Zo is de voormalige aula omgebouwd tot een heus theater waar het hele jaar door voor jong en oud voorstellingen gegeven worden (cabaret, toneel en muziek). Circus Hakim doet ook dienst als bioscoop. Hoe theaterartiest Hakim deze langgekoesterede wens en droom heeft kunnen verwezenlijken, wordt tijdens de openstelling verteld!
Op het terrein van de school is ook moes¬tuin Permacultuur Haarlem gevestigd. Tosca Peschier, initiatiefnemer van deze bijzondere smaakvolle tuin, geeft een toelichting over hoe op deze moestuin wordt gewerkt en alles tot leven en bloei wordt gewekt. Een enthousiast betoog met als key-words: voedsel, verbouwen, lokaal, vers, gezond, respect, mens en aarde.

13.00-14.00 uur
Sheddaken van Hensen bedrijfskleding
Openstelling met viool
adres: Phoenixstraat 6-8

Treinreizigers kennen het fabrieksgebouw Hensen (later Dickies) goed. Het pand staat vlak langs het spoor. Deze laatste confectiefabriek in het centrum van Haarlem is voor nog maar 1/3 deel in bedrijf. Er moet dus nieuw leven in geblazen worden! De enorme zalen met de grote ramen spreken tot de verbeelding en vragen om nieuw gebruik. Violiste Suzanne Groot vult op de Dag van de Architectuur de ruimte als eerste en ontvangt de bezoekers met muzikale klanken. Architect Remko van Heummen vertelt vervolgens de geschiedenis en wijst op toekomstige gebruiksmogelijkheden…

12.00-15.00 uur - LET OP: TIJDEN VERRUIMD !!
Escaperoom Raaks
Spannend escapespel met uitleg
adres: Hortusplein 4
Let op: Je mag ook gewoon langslopen maar aanmelden is wel handig wanneer je met een groepje komt!! escape@hetnieuwedromen.nl

Voor een spannend spel hebben Clever Cat Escapes, Pop-up Plaza en Het Nieuwe Dromen speciaal voor de Haarlemse Dag van de Architectuur een pop-up escaperoom ontwikkeld in een leegstaande ruimte in de Raaks (Hortus¬plein). Speel je mee? In maximaal 20 minuten moet de deur geopend worden! Het verhaal: 5 werknemers krijgen aan de koffietafel te horen dat de boekwinkel waarin zij werken moet sluiten. Failliet! Tenzij... tenzij de 5 het voor elkaar krijgen de winkel weer winstgevend te maken. In een kasboek, kluis, koffiehoek en op bouwtekeningen zijn allerlei aanwijzingen ‘verstopt’, die de deelnemers nodig hebben om de sleutel van de winkeldeur te vinden. Pas als de werknemers hebben nagedacht over nieuwe marketing, de financiële situatie, concept en inrichting zijn zij in staat om de deuren van de boekwinkel weer te openen! Wie de snelste tijd neerzet heeft natuurlijk gewonnen. Doe mee en meld je aan: escape@hetnieuwedromen.nl! (Uitleg: 5 a 10 minuten, spel: max. 20 minuten)

14.00-15.30 uur
Klein Heiligland: over De Koepel, dichten en andere grote zaken
Openstelling en presentaties
adres: Klein Heiligland 84

Het gebouw op Klein Heiligland 84 is in 1914 gebouwd als Belastingkantoor van Haarlem. Tot vorig jaar was het een kantoor van de Gemeente Haarlem. Met de realisatie van het nieuwe Stadskantoor Zijlpoort kwam dit vrij. In afwachting van herontwikkeling is het gebouw tijdelijk opgewekt met kleine ondernemingen. Een klein deel staat nog leeg. Op deze Dag van de Architectuur stelt Wagenhof Vastgoedbeheer het publiek in staat om hier een kijkje nemen! De ontvangst en literaire omlijsting is in handen van Haarlemse Dichtlijn-dichters. De toelichting wordt gegeven door architect Hans van Eeden. Om 14.15 uur is er een speciale presentatie door Thijs Asselbergs (architect) en Arjan Karssen (ruimtelijk ontwerper) over een groot gebouw¬complex dat (wellicht) eerdaags leeg komt te staan: De Koepel-gevangenis van Haarlem.

14.30-16.30 uur
Uitzicht vanaf Handelspoort (‘Bosch-gebouw’)
Openstelling, toelichting met literaire
ontvangst om 14.30 uur en om 15.30 uur
adres: Prins Bernhardlaan 2

De Handelspoort (het Bosch-gebouw) kent iedereen die Haarlem inrijdt over de Amsterdamsevaart. Het gebouw valt op door de vestiging van een groot Chinees restaurant in de plint en een beeld van een bougie bovenop de kantoortoren. Op dit moment wordt gewerkt aan een verbouwing en transformatie. Het restaurant is ondermeer vergroot en de entree vernieuwd. Voor de karakteristieke kantoortoren die momenteel leeg staat, zijn door Bureau Kroner architecten plannen gemaakt voor hergebruik als kantoor, woonruimte of als hotel. Na een tocht over de trap - let op geen lift! - die (o.v.) wordt veraangenaamt door Haarlemse Dichtlijn-dichters is er op de bovenste verdieping een magnifiek uitzicht naar alle kanten. Naar Haarlem en Haarlem Oost in het bijzonder. Jaap Mittelhaeuser, architect bij Bureau Kroner, geeft hier een toelichting met aandacht voor hergebruik scenario’s.

14.30-16.30 uur
Huis van Hendrik met Heren 5
adres: hoek P. Bernhardlaan / Berlagelaan
Rondwandeling en toelichtingen om 14.30 en om 15.30 uur

Op steenworp afstand van het ‘Boschgebouw’ staat ‘Het Huis van Hendrik’. Aan dit bijzondere en nieuwe gebouw werd vorig jaar de Lieven de Key-penning toegekend. Het vormt de entree van Parkwijk en staat op de hoek van de Prins Bernhard- en Berlagelaan. In het complex zijn appartementen aan een semi-openbare binnentuin gerealiseerd. De kromming in de Bernhardlaan en van het buurblok zijn de aanleiding voor de gevouwen vorm, de drager van het plan. Het plan is tot stand gekomen vanuit zogenoemd ‘co-makership’. Dit is een relatief nieuwe manier van werken waarbij de krachten in een bouw¬team - inclusief die van de aannemer - vanaf het begin af aan worden gebundeld. De achterlig¬gende idee hierbij is om zo te komen tot een betere, snellere, goedkopere en enthousiaste planontwikkeling, waarbij het gebouw en meerwaarde vanuit gebruik centraal staan. De toelichtingen worden gegeven door architecten Jan Klomp en Sjuul Kluitmans (Heren 5 architecten).

16.00-17.00 uur
Toekomst voor Mons Aurea
Rondleiding en toelichting
adres: Garenkokerskade 81

Mons Aurea was een Huishoudschool en onder¬deel van het Nova College. Het gebouw heeft een noordelijk en een zuidelijk deel, verbonden door een luchtbrug. Bijzonder is de toepassing van beeldende kunst. Zo is het glasmozaïek ‘Mons Aurea’ boven de ingang van J.B. Lambert Simon en maakte kunstschilder Albert René Jansen decoratieve beschilderingen op de kolom in het hoofdtrappenhuis. Op dit moment staat het nog leeg maar als het goed is niet voor lang! Architect Joop Slangen licht zijn ontwerp om in dit pand appartementen te vestigen toe tijdens een rondleiding.

15.00-21.00 uur
Opgewekte presentaties in het ABC
adres: Groot Heiligland 47, tel 023 5340584

15.00 uur: Rebup!

Wel eens van Rebup gehoord? Deze organisa¬tie bereikt jongeren, en met name pubers, door kunst- en cultuurprojecten. Na het maken van een schilderij of een voorstelling blijkt zo een moeilijk onderwerp ineens makkelijker bespreekbaar te zijn. Met de energie van jongeren komen zo mooie dingen tot stand en worden bruggen geslagen tussen de jongeren en thuis, school, maatschappij, buurt en wijk. Een opgewekt verhaal gepresenteerd door Merel Moistra, performer.
15.30 uur: Een Groener Haarlem
Veel Haarlemmers verlangen naar een groenere, meer natuurlijke en gezonde leefomgeving voor jong en oud en zijn bereid hier samen met anderen aan te werken. Het doel van Platform Haarlem Groener is alle ‘groene’ projecten meer bekendheid en meer draagvlak te geven, kennisuitwisseling te stimuleren en betrokkenheid van wijkbewoners te vergroten. Truus Boerma, voorzitter Haarlem Groener vertelt.

15.50 uur Zonne-energie 3x
• DeDAKKAS
DeDAKKAS biedt straks op het dak van parkeergarage De Kamp elke dag unieke en afwisselende ervaringen in hartje Haarlem. Het is een paviljoen met terras en stadspark waar je letterlijk even boven de drukte van de stad wordt uitgetild. Het is ook een plek waar zonnepanelen liggen. Over hoe deze droom werkelijkheid wordt geeft initiatiefnemer Dennis toelichting.
• Haarlem Noorderlicht
De inwoners van Haarlem Noord willen samen zonne-stroom opwekken. Maar wat als je nu zelf geen geschikt dak hebt? Daarom leggen Noorderlicht gezamenlijk met buurtbewoners zonnepanelen op een grote daken in de buurt.
Michiel de Ruiter en Mo Khettabi, initiatief-nemers Noorderlicht geven presentatie.
• Garenkokers
Een enigszins vergelijkbaar idee als Noorderlicht wordt gepresenteerd door de coöperatie ‘Zon op Garenkokerskwartier’. Ook hier is sprake van exploitatie van zonnestroomsystemen op gezamenlijke daken in de buurt. Buurtbewoner Leo de Kok licht toe.
 

16.20 uur: Wie maakt Haarlem!
Wie Maakt Haarlem is een cross disciplinair platform van en voor de nieuwe generatie Haarlems Ruimtelijke Professionals om elkaar te ontmoeten, te inspireren en elkaar verder te helpen. In deze tijd waarin je nadrukkelijker dan ooit samenwerkt met andere professionals pro¬beert Wie Maakt Haarlem een informeel netwerk te vormen tussen geëngageerde Haarlemmers die willen bouwen aan deze stad. Presentatie Arjan Luiten, initiatiefnemer Wie Maakt Haarlem.

17.00 uur: NAAR ZEE met Peter Römer
Als afsluiting van de Dag van de Architectuur in Haarlem, opent om 17.00 uur in het ABC de tentoonstelling NAAR ZEE, het DNA van 4 badplaatsen. Op deze expositie staan vier badplaatsen in de regio Kennemerland/IJmond centraal. Het gaat om Zandvoort, Bloemendaal, IJmuiden en Wijk aan Zee. Deze plaatsen hebben ieder een heel eigen geschiedenis, identiteit en ruimtelijke verschijningsvorm maar hebben tegelijkertijd wel twee onmiskenbaar karakteristieke gezamenlijk dragers: de zee en het strand. De expositie NAAR ZEE is een kennismaking met verleden, heden en toekomst van deze badplaatsen en toont hun achterland, voorzieningen, natuur, bezoekers en bewoners… Acteur, schrijver, Amsterdammer, Haarlemmer, strandfanaat en strandhuisbezitter Peter Römer opent NAAR ZEE.

19.00-21.00 uur: Pop up Restaurant Staal in ABC
Let op: aanmelding noodzakelijk, kosten € 29,50
info@staalhaarlem.nl / 06 557 406 85
Aan het einde van de dag verzorgt Sabien Bosman van ‘pop-up restaurant’ Staal een diner in het ABC. Staal staat voor proeven, ontdekken & beleven. In de tuinzaal van het ABC komen lange gedekte tafels. Organisatoren, deelnemers en publiek van de Dag van de Architectuur kunnen plaatsnemen. Op het menu staat een 3-gangen-pop-up-diner met onder meer als voorgerecht een salade van wilde sla, kruiden en bloemen uit eigen tuin met zalm ingelegd in rode bietjes. Als hoofgerecht: lams¬stoofschotel of kruidenfritata met geitenkaas en kleurrijke tabouleh op tafel… Het geheel komt natuurlijk op opgewekte bordjes! Kosten voor deelname aan het diner zijn € 29,50 euro (exclusief drank). Aanmelden is noodzakelijk!