Voor het nieuwste nummer van Stadswerk, het magazine voor professionals op het gebied van de leefomgeving, is ABC-directeur Gabriël Verheggen geïnterviewd. Hij gaat onder meer in op het belang van de architectuurcentra in Nederland, het netwerk CoLA, het project MooiNL en hij pleit ervoor dat gemeenten plannen eerder zouden moeten delen... zie link-pdf hieronder.

Onder de naam 'Architectuur Overal' werken diverse Nederlandse architectuurorganisaties - waaronder BNA, Nieuwe Instituut en stichting CoLA waarbij onder meer alle architectuurcentra zijn aangesloten - samen aan een bredere zichtbaarheid van architecten en ontwerpers, om zo een betere aansluiting te maken met politiek en maatschappij. In aanloop naar de zogenoemde 'Woontop' die vandaag 11 december plaatsvindt, heeft 'Architectuur Overal' dinsdag een brief aan minister Mona Keijzer gestuurd. Daarin houden zij een pleidooi voor een duurzame langetermijnvisie op de woonopgave met daarin een sleutelrol voor ontwerpers. 'Alleen door zorgvuldig te ontwerpen kunnen betaalbaarheid, leefbaarheid en ruimtelijke kwaliteit goed integreren.'

foto Matthias Groeneveld 

Lieven de Key Penning - ontwerp Jennifer Hoes

De jury van de Lieven de Key Penning 2024 maakte op dinsdagavond 19 november de winnaars bekend van de penning en de publieksprijs 2024. Het thema van dit jaar was ‘Stedenbouw, Openbare Ruimte & Groen’. Buro Sant en Co., bureau voor landschapsarchitectuur uit Den Haag, kreeg voor het ontwerp van het Schoterbos uit handen van juryvoorzitter Floor Roduner (wethouder RO) de Lieven de Key Penning uitgereikt. De publieksprijs ging naar Groener Haarlem dat in totaal 868 stemmen van de in totaal uitgebrachte 2.354 stemmen kreeg. De trofee behorend bij de publieksprijs werd uitgereikt door architect Martijn de Visser, die vorig jaar deze prijs in de wacht sleepte voor zijn ontwerp van het Rudolf Steiner College. De uitreikingen vonden plaats tijdens een feestelijke avond in datzelfde Rudolf Steiner College. Voorafgaand aan de uitreikingen sprak Maike van Stiphout (DS landschapsarchitecten) de Lieven de Key Lezing uit. 

Nederland staat voor grote ruimtelijke opgaven: van woningbouw, tot energietransitie en het inspelen op klimaatverandering. Veel opgaven vragen om ruimte. Vanuit programma Mooi Nederland, een initiatief van het Ministerie BZK, wordt intensief gewerkt aan deze opgaven. Ruimtelijke kwaliteit is daarbij het hoogste doel van de aanpak die het programma hanteert en ontwerpend onderzoek de leidende methode. Samen met ontwerpers en ruimtelijke ordening-partners in heel Nederland worden zowel wenkende toekomstperspectieven (2050 en 2100) als concrete handreikingen op gebiedsniveau (richting 2030) ontwikkeld. Deze vormen tevens straks bouwstenen voor de nieuwe Nota Ruimte. Om in totaal acht handreikingen verder uit te werken en lokaal te toetsen gaan verschillende architectuurcentra door heel Nederland de komende maanden projecten uitvoeren. Ook het ABC doet hieraan mee en richt zich daarbij met een project in Schalkwijk (Boerhaavewijk) op de handreiking 'Transformatie Naoorlogse wijken' (zie onderstaand pdf). 

logo mooiNL

Joeri van Ommeren met Lieven de Key Penning en Martijn de Visser met trofee PublieksprijsArchitect Joeri van Ommeren (VOA) kreeg, afgelopen dinsdagavond 21 november tijdens een feestelijke avond in De Koepel, voor zijn project De Scheepmaker ​​​​​​de Lieven de Key Penning 2023 uitgereikt. Deze penning wordt jaarlijks in Haarlem toegekend aan het beste, door een jury gekozen project op het gebied van architectuur, monumentenzorg of ruimtelijke ordening. Dit jaar is dat dus De Scheepmaker. Van Ommeren kreeg de pennning uitgereikt door Floor Roduner, wethouder Ruimtelijk ordening en monumentenzorg en voorzitter van de jury. De Lieven de Key Publieksprijs ging dit jaar naar Atelier Pro voor het ontwerp van het Rudolf Steiner College en School. Dit project van architect Martijn de Visser kreeg maar liefst 458 – ruim 20% - van de in totaal 2.272 uitgebracht stemmen. De trofee die bij de publieksprijs hoort kreeg De Visser uit handen van architect André van Stigt in 2022 winnaar van zowel penning als publieksprijs.

het netwerk St CoLA

Stichting Coördinatie Lokale Architectuurinitiatieven (CoLA) en IABR schreven samen een open brief aan staatssecretaris Gunay Uslu van Cultuur en Media. Aanleiding is de motie van Tweede Kamerlid Sandra Beckermann (SP) op 21 juni jl. met daarin de vraag om onderzoek te doen naar een mogelijke terugkeer van een Nationaal Architectuurinstituut.



Op dit moment wordt een ambtelijk antwoord op die motie voorbereid, maar in architectuurkringen deed de motie al veel stof opwaaien. Zo schreven Aric Chen en Josien Paulides namens het Nieuwe Instituut een reactie in de NRC. Stichting CoLA, dat het ABC samen met AIR Rotterdam en ARCAM Amsterdam heeft opgericht, vertegenwoordigd zo’n 40 lokale architectuurinitiatieven en instellingen verspreid over het land waar. CoLA schreef samen met IABR ook een reactie en richtte een brief aan de staatssecretaris. Graag willen we de inhoud van die brief hieronder met je delen.

Dinsdagavond 22 november vond op de tweede etage van de voormalige Haarlemse V&D tijdens een feestelijk bijeenkomst met zo'n 200 belangstellenden de bekendmaking en uitreiking plaats van Lieven de Key Penning 2022. Ook werd de winnaar van de Spraakmakend Haarlem Publieksprijs bekendgemaakt. Dit jaar was de categorie 'monumenten & erfgoed'. Er waren 10 genomineerden. Beide prijzen werden in de wacht gesleept door De Koepel, de transformatie van de Haarlemse Koepelgevangenis. Architect André van Stigt (Buro Van Stigt) kon zich aan het eind van de avond trots laten fotograferen met zowel de Penning, de juryprijs ontworpen door Jennifer Hoes, als ook met de trofee die hoort bij de Spraakmakend Haarlem Publieksprijs.

andre van stigt
een trotse André van Stigt met zowel de penning als de trofee (foto jurriaan hoefsmit)

Het onlangs opgerichte MINISTERIE VAN MAAK heeft een opdracht uitgeschreven om 100 geselecteerde plekken in Nederland toekomstbestendig te laten inrichten met elk maar liefst 10.000 woningen. Er moeten immers in dit land op korte termijn één miljoen woningen worden gerealiseerd…

Nederland met 100 maquettes
impressie hoe het er straks uitziet...

Met die bijzondere opdracht gaan 100 teams aan de slag. Een van die teams is samengesteld door de Haarlemse stadsarchitect Willem Hein Schenk en ABC-directeur Gabriël Verheggen. In een paar zogenoemde ‘snelkookpan-ontwerpsessies’ gaat dit team, bestaande uit onder meer architecten, de komende weken in het ABC aan de slag. De toebedeelde plek waar zij zich over buigen is een locatie in Schalkwijk. Het resultaat moet o.a. een maquette zijn waarin gevisualiseerd wordt of en hoe daar 10.000 woningen toekomstbestendig kunnen worden bijgebouwd...

Op 14 oktober wordt die maquette samen met 99 andere maquettes geopenbaard in één grote maquette van heel Nederland tijdens de ‘Week van de Toekomst’ van de Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam.

affiche expo Van Loghem

De tentoonstlelling over het werk van architect Han Van Loghem in het ABC wordt heel positief ontvangen. Dat blijkt onder meer uit de reacties die in het gastenboek worden opgeschreven maar bijvoorbeeld ook uit reacties in de pers. Zo schreef Kirsten Hannema in de Volkskrant in juni al naar aanleiding van de vooraankondiging een enthousiastmerend artikel. Afgelopen maandag (8 augustus) wijdde architectuurcriticus Bernard Hulsman in NRC maar liefst een hele pagina aan de expositie. Hij geeft de tentoonstelling en de begeleidende publicatie maar liefst vier stippen! Vanwege die positieve reacties én omdat het ABC nog meer activiteiten rond Van Loghem wil organiseren als bijprogramma (lezingen, excursies, fietsroute) is besloten de expositie te verlengen tot en met 4 december. Dus nog alle tijd de tentoonstelling met eigen ogen te komen bekijken!

Opening en aftrap in de FilmkoepelMet erg veel plezier kijkt het ABC terug op een heel geslaagde Dag van de Architectuur met als thema (T)HUIS. Het centrum dankt eenieder die op enige wijze heeft bijgedragen aan het welslagen van deze dag. Of dat nu was in de vorm van een gastvrije openstelling, interessante rondleiding, plezierige ontmoeting, inhoudelijke presentatie, prettig gesprek, informatieve toelichting, technische ondersteuning. "Met zijn allen is er afgleopen zaterdag echt iets moois neergezet voor een groot, divers en geïnteresseerd publiek" aldus Gabriël Verheggen, directeur van het ABC. Als herinnering hieronder de gedichten die Nuel Gieles, voormalig stadsdichter van Haarlem, speciaal voor en over een aantal programmalocaties heeft gemaakt.